Er kunnen verschillende redenen zijn waarom men begint met besparen. Soms is het noodzakelijk, bijvoorbeeld als een inkomen (ineens) niet meer genoeg is om alles te betalen. Het lastige van deze situaties is dat er vaak ook geen ruimte is om voorraad aan te leggen of op een andere manier voor te bereiden op de toekomst. Dit is schrijnend en oplossingen zijn vaak erg afhankelijk van de persoonlijke situaties. Gelukkig zijn er ook nog een heleboel mensen die vrijwillig besparen. Sommigen omdat zij sparen voor een specifiek doel, anderen omdat ze financiële onafhankelijkheid nastreven. En ja, op dit moment is er misschien ook nog een groep die ergens tussen ‘noodzakelijk’ en ‘vrijwillig’ valt omdat de prijzen gewoon enorm zijn gestegen. Maar waarom je gaat besparen maakt niet zoveel uit. Het probleem is wel dat als je keuze vrijwillig maakt er altijd de mogelijkheid is om op te geven. De grootste reden om te stoppen is zoals bij zoveel dingen; als het mislukt. Het is alleen wel ontzettend zonde als je het ‘laat’ mislukken en daarom heb ik vijf tips die de kans om falen met besparen verkleinen.
1. Deel je budget op in potjes
Om te beginnen is het slim om je geld op te splitsen in verschillende potjes. Je begint met het geld dat je overhoudt nadat vaste lasten (huur/ hypotheek, verzekeringen, telefoonabonnement etc.) zijn betaald. Deze verdeel je in verschillende variabele kosten die je elke maand hebt: voedsel en kleding, maar ook bijvoorbeeld uitstapjes. Er zijn verschillende manieren om deze potjes op te splitsen, mijn voorkeur gaat uit naar het enveloppensysteem. Dit houdt in dat elk budget dat je maakt in een envelop wordt gestopt en het geld alleen gebruikt wordt voor op de envelop gespecificeerde doel. Dit systeem is gebaseerd op contant geld, maar je kunt het ook doen met verschillende bankrekeningen. Wellicht is het beter om daar een eigen artikel aan wijden.
2. Betaal contant
Als je je budget contant in je portemonnee doet kun je niet meer uitgeven dan dat. Het is daarom ook meestal een van de eerste tips die wordt gegeven in lijstjes met bespaartips. Overigens maak ik hier zelf geen gebruik van, maar dat is omdat ik nu gewoon heel goed weet wat mijn budget is en wat ik daar voor kan kopen. Daarvoor heb ik wel ‘ervaring’ op moeten doen en dat heb ik uiteindelijk wel gedaan door te werken met gezette budgetten en dus contant geld. Wel heb ik een speciale rekening met pinpas, waar ik al mijn vrij te besteden geld op zet. Meestal gaat dat hetzelfde als met cash geld; eerst bedenken hoeveel je uit wil geven en dat zet je vervolgens op die rekening. Op is dan net zo goed op als met contant geld, dat vind ik heel erg fijn werken.
3. Wees niet te streng
Waarschijnlijk ga je besparen om een bepaald aantal euro’s of een percentage van je wekelijkse uitgaven in de supermarkt te verminderen. Ga er maar meteen vanuit dat het even duurt voordat je dit doel bereikt hebt. Je moet beginnen om een voorraad op te bouwen, een basis te leggen om te kunnen besparen. Daarnaast is het ook nog moeilijk om bepaalde gewoontes in de supermarkt los te laten (lees: impulsaankopen.) Je vergeet wat en gaat daarom een keertje extra naar de winkel waarbij weer wat blijft hangen. Kortom; het is moeilijk om in een klap alles om te gooien. Helaas zijn ‘fouten’ vaak de grootste reden om de handdoek volledig in de ring te gooien. Na een ongezonde maaltijd stoppen mensen met dieet, een sportles missen leidt vaak tot stoppen met sporten en het gebeurt ook maar al te vaak dat mensen stoppen met besparen als ze een keer over budget zijn gegaan. Neem daarom kleine stapjes en samen worden ze een grote afstand. Kijk naar mij; vroeger besteedde ik € 20,00 aan één zondag en nu minder dan € 50,00 voor een hele week!
4. Stel doelen voor jou en je gezin
Met besparen komen doelen, zoals ik dus al zei, gaat het meestal om een bepaald aantal euro’s of een percentage dat je wil (be)sparen. Toch is dat misschien niet de beste stok achter de deur, het is niet tastbaar. Geld op de bank of een aankoop is dat wel. Ik heb ooit als doel gesteld om in een maand € 100,00 te besparen, zodat ik mijn toenmalige vriend voor zijn verjaardag mee kon nemen naar zijn favoriete restaurant. Vooral om onnodige aankopen te beperken kan dat een stok achter de deur zijn, maar met een einddoel op zo’n korte tijd heb je wel weer kans dat het besparen daarna ook op houdt. Een beetje zoals met een crashdieet, dus het is goed om je volgende doel vast klaar te hebben staan. Een bepaald bedrag op een (speciale) spaarrekening kan ook al een goed doel zijn. Bij de meeste banken kun je spaardoelen opstellen zodat je ook precies kunt zien hoe ver je bent met je budget.
5. Verander je dure gewoonten
Veel dingen die ons (onnodig veel) geld kosten zijn gewoonten die je makkelijk kunt veranderen. Het is slim om eens naar al je gewoontes te kijken om na te gaan of ze misschien onnodig veel geld kosten, de ‘key’ is daarin wel het woord onnodig. Je kunt veel besparen door alleen nog droog brood te eten, maar natuurlijk heb je ook nog andere voedingsmiddelen nodig voor je vitaminen, vezels, eiwitten en andere voedingsstoffen om gezond te blijven. Maar is het nodig om elke dag duur (exotisch) fruit te eten of aardbeien in de winter? Of kun je ook voldoen met bananen, appels en mandarijnen? En wat denk je van al dat voedsel wat elke week in de vuilnisbak beland? Misschien is het verstandiger om een restjesdag in te plannen voor je vaste boodschappendag of is het juist verstandig om je boodschappen moment te veranderen. Kun je zelf koffie van thuis meenemen, in plaats van deze op het station te kopen? Het zijn juist die kleine bedragen die bij elkaar opgeteld heel veel euro’s zijn onder de streep.
Wel even een kleine disclaimer; want als je het geluk hebt dat besparen een keus is en het lukt je budget met een paar veranderingen omlaag te schroeven kan dat enorm verslavend werken. Maar het is wel belangrijk dat je de keuzes maakt die voor jou (en je partner/ gezin) goed voelen, anders hou je het gewoon niet vol.