Ik weet niet of het aan de lockdown ligt of aan de ruime keuken in ons nieuwe huis, maar ik ben de laatste tijd ontzettend veel bezig met zelf maken van dingen. Vooral veel brood en gebak, maar toen ik hoorde van Het Bourgondische Bitterballenboek van Ilona de Wit was ik ook geïntrigeerd. Helemaal leuk dus dat ze mij het boek wilde opsturen zodat ik eens kon proberen of dat zelf bitterballen maken iets voor mij is.
Eerste indruk
Ilona zei in onze mailwisseling dat ‘gewoon’ een pakje bitterballen kopen in de winkel goedkoper is dan ze zelf maken. Maar nu ik door het boek blader; de recepten die in dit boek staan zijn niet te vergelijken met bitterballen van de Lidl. Bitterballen met mosselen en spek of hertenstoof met trappistenbier. Palak paneer bitterballen voor de vegetarische bourgondiër. Nee, dit is een boek apart. Voor iemand die nog nooit bitterballen heeft gemaakt komt het boek vrij intimiderend over, op het eerste gezicht. Gelukkig verdwijnt dit snel als je jezelf even de tijd gunt om even te lezen.
Ingrediënten
Voor mijn eerste stappen in de wereld van de zelfgemaakte bitterbal wilde ik eigenlijk 2 recepten maken. Maar ik zie dat je er wel meteen enkele tientallen maakt. Zoveel ruimte heb ik niet in mijn vriezer, dus ga ik voor het recept dat mijn vriend heeft uitgekozen. Chorizo-paprika bitterballen. Geen ingrediënten waar ik nog nooit mee heb gewerkt en waar ik de werking niet van ken. Zo heeft het ‘experiment’ meer kans van slagen. Ik verzamelde alle ingrediënten en ging aan de slag.
Stap 1 – Salpicon, de vulling maken
Voor mijn gevoel heeft het maken van bitterballen 3 stappen, waartussen je steeds lang moet wachten. De eerste stap is het maken van de vulling. De meer chique naam daarvoor is ‘salpicon’. Nu hou ik soms wel van een beetje fluff, dus salpicon is de naam die ik gebruik. In principe was dat niet moeilijk. Ik ben redelijk bekend in de keuken en maak dus zelf regelmatig roux en weet verder ook wel hoe ik moet koken. Het zijn in dit geval denk ik vooral de hoeveelheden en volgorde van het maken van een bitterbal die handig zijn. En de smaakcombinaties die Ilona alvast voor ons heeft uitgevogeld. natuurlijk. Maar als je het onder de knie hebt dénk ik dat je zo overal een bitterbal van kunt maken. Als de salpicon klaar is moet het afkoelen en opstijven in een ovenschaal. Dat duurt wel even, Ilona zegt in haar boek ‘het liefst een nacht’. Omdat ik wel de juiste info wilde geven besloot ik nog even een berichtje te sturen. Het verlossende woord was simpel; zolang het goed koel en stijf is is het goed. Bij haast kan het zelfs nog even de vriezer in, handig om te weten! Ik zette mijn ovenschaal om 14 uur in de koelkast en na het eten (rond 19 uur) begon ik met draaien van de ballen.
Stap 2 – Porties maken, draaien en paneren
Dan is het tijd om echt ballen te maken van het megsel. Dit vond ik leuk om te doen. Maar alleen voor de eerste 20 ballen. Ilona raadt aan om een digitale weegschaal te gebruiken om de porties van je ballen te bepalen. Die heb ik geen, dus deed ik het op gevoel. De ovenschaal in 40 delen opgesplitst en elke bal met elkaar vergeleken op formaat. Dat werkte ook prima, ik heb dan ook het timmermansoog van mijn opa georven. Paneren is een vies klusje, maar ook dat heb ik vaker gedaan en is dus geen nieuwigheid meer. Maar op een gegeven moment kwam ik er wel achter dat het bord bewegen i.p.v. de balletjes stukken vlugger gaat. En toen was ik zo klaar. Verdeeld over 2 ovenschalen gingen de 40 balletjes mijn vriezer in.
Stap 3 – Frituren en proeven
Het moment van de waarheid was wel heel spannend. Sowieso omdat ik natuurlijk erg benieuwd was naar de smaak van de ballen. Maar ook omdat ik dus geen frituurpan heb en het (elektrische) fornuis nog niet helemaal onder de knie heb. Gelukkig ging het helemaal goed en waren de bitterballen super krokant. En de smaak? Oh mijn God! Zo hemels! Ik was eigenlijk wel bang dat de smaak te heftig zou zijn, toen ik de salpicon probeerde. Dat valt echter alles mee.
Wat kost dat dan?
De bitterballen hebben mij ruim genomen €3,50 gekost voor 40 stuks. De goedkoopste Albert Heijn bitterballen kosten €3,39 voor hetzelfde aantal. Dan heb je de gewone rundvlees variant, terwijl de zelfgemaakte een veel meer verrassende vulling heeft. Het is dus wel een beetje appels en peren vergelijken. Maar duur vind ik de zelfgemaakte variant zeker niet. Je kunt de prijs best een beetje beïnvloeden met de ingrediënten die je gebruikt. Ga je naar een delicatessenzaak voor je chorizo, dan wordt de bal uiteraard duurder maar ik vond hem ook heerlijk met de Jumbo eigen merk chorizo.
Nu ik deze bitterballen heb gemaakt (en geproefd) wil ik meer! Sowieso staat het hele boek vol met geweldige recepten. Komende week wil ik alvast de 100% Italië bal proberen, met mozzarella en parmezaanse kaas. Maar ook de Nacho- bitterballen lijken me erg lekker en voor het echte vakantiegevoel-in-de-tuin wil ik ook zeker de bitterballen met eend gaan maken. Mijn eigen fantasie is ook flink op hol geslagen. Ik ben constant aan het bedenken welke restjes ik zou kunnen gebruiken voor bitterballen en hoe mijn eigen ideale bitterbal zou smaken. Nouja, ik ben razend enthousiast over Het Bourgondische Bitterballenboek van Ilona de Wit. Wie mij op social media volgt moet dus zich ook maar vast voorbereiden; ik ga er denk ik veel over delen als ik weer in de keuken beland.
Wie het recept dat ik heb gemaakt ook wil uitproberen kan het recept hier vinden. Maar ik raad je ook zeker aan het boek te kopen. Dat doe je o.a. bij Bol.com voor €22,50. Geloof me je zal er geen spijt van krijgen.
Dit recept ga ik proberen en de boekentip bewaren. Ik ben dol op knapperige bitterballen!
Wow wat een mooie review! En je enthousiasme spat er vanaf: zó lruk om te lezen 🙂 Veel plezier met de andere smaken of welke nieuwe je ook maar verzint. Het is een ideaal restjesproduct.
Heb je de bouillion zelf gemaakt of vanuit een blokje?
Ik heb een blokje gebruikt. Zelf maken kan natuurlijk wel, maar ik heb me daar zelf nog nooit aan gewaagd.