Het scoort in deze tijd natuurlijk enorm! Als je als nieuwskanaal kan scoren met titels als ‘Huismerken helft goedkoper dan A-merk!’ Of bij een consumenten tv-programma mensen kunt shockeren met spruitjes voor bijna 5 euro. Mijn bescheiden mening is dat deze onderzoeken echter nooit de juiste insteek hebben en daarmee niet een representatief beeld geven.
Best beschikbaarste verpakking, niet goedkoopste optie
Mij valt wat boodschappen vergelijkingen vooral één ding op, of het nu gaat om een onderzoek van een consumentenbond of tv-programma. Ze gebruiken altijd de optie die overal verkrijgbaar is, maar dat is lang niet altijd de goedkoopste optie. Neem vloeibaar wasmiddel, flessen met 20 wasbeurten zijn overal verkrijgbaar én overal even duur. Maar bij een aantal winkels kun je hetzelfde wasmiddel krijgen, in een fles met 40 wasbeurten maar voor een paar dubbeltjes extra. Dit betekent dat je wasbeurt de helft goedkoper is, maar dit wordt dus nooit meegenomen in vergelijkingsonderzoeken.
A-merken in de aanbieding
Nog zoiets leuks. Als ze het dan hebben over huismerken die goedkoper zijn dan A-merken, gaat dat altijd over de normale prijs van die A-merken. Nogal wiedes dat ze dan duurder zijn. Maar er zijn best wel heel wat A-merk producten die, als ze in de aanbieding zijn juist goedkoper zijn dan hun huismerkvariant. Denk daarbij aan melk, dat in de aanbieding wel 25% goedkoper kan zijn dan het huismerk. Ook vaatwastabletten en wasmiddel kan in aanbiedingen, zeker als je naar de drogist gaat, goedkoper zijn dan het huismerk. En bij conserven is vergelijken echt heel belangrijk want dat zijn altijd een beetje bespaar instinkers.
Een verhaal willen vertellen
Bij sommige tv-programma’s lijken ze dan ook weleens besloten te hebben een bepaald verhaal te willen vertellen en te zoeken naar dingen die daar bij passen. Als je dan wil vertellen dat de groenten zo duur zijn geworden is het natuurlijk heel onhandig dat 750 gram spruiten nét in de aanbieding zijn voor een euro. Dus dan neem je maar de schoongemaakte spruitjes en vertel je dat ze bijna 5 euro zijn. Dat de meeste noten eigenlijk al twee jaar lang even duur zijn komt je in dat verhaal ook niet echt uit. Dus dan neem je maar een voordeelzak van 500 gram en zeg je er niet bij hoeveel de inhoud is, want dan klinkt bijna 8 euro wel heel erg duur. Ze liegen niet, maar maken wel keuzes die niet representatief zijn.
Geen vergelijking op kwaliteit
Iets wat ook wel echt belangrijk is, is om te weten dat prijsvergelijkingen niets te maken hebben met kwaliteit. Huismerken zijn écht niet altijd slechter van kwaliteit, sterker nog vaak zitten hier minder (slechte) ingrediënten in dan in A-merk producten, al kunnen de meningen over ‘slechte’ ingrediënten ook weer verschillen. En over smaak valt al helemaal niet te twisten. Ik heb best wel eens een smaaktest gedaan, gewoon voor de leuk, maar echt is daar natuurlijk weinig over te zeggen. Ik zou dus altijd zeggen; om kwaliteit en smaak te beoordelen zou ik het altijd zelf even testen en proeven. Wat natuurlijk echt super leuk is; blinddoek om en elk gezinslid even laten proeven welk huismerk ze (blind) het lekkerst vinden!
Ik weet dat als ik dit soort artikelen schrijf, ik ook het vergrootglas op mezelf groter maak. En dat vind ik niet erg, want ik vind het vooral belangrijk dat wat ik deel ook daadwerkelijk klopt. Maar ik ga ook uit van de informatie die voor mij beschikbaar is, ik ben helaas geen alwetend orakel. Als ik een vergelijking maak van rijst en op de Jumbo site vind ik geen kiloverpakking, dan kan ik er niet over die kiloverpakking rapporteren. Als ik op zakjes pijnboompitten geen ‘geroosterd’ zie staan ga ik ervan uit dat deze allemaal ongeroosterd zijn. En als een winkel tussen het moment van nakijken en het moment van plaatsen (die ik altijd zo kort mogelijk probeer te houden) de prijs verhoogt, kan ik daar niks aan doen. Maar echte fouten, ja daarop mag je me altijd op aanspreken. Maar je mag er vanuit gaan dat mijn fouten zijn gebaseerd op menselijkheid en niet op sensatie.